GTW w podróży Bośnia i Hercegowina- Co musisz wiedzieć?

Garść przydatnych informacji dla osób wybierających się do Bośni i Hercegowiny. Zwłaszcza samochodem. Zwłaszcza nowym.

W maju padł pomysł: sierpniowa objazdówka po Bośni i Hercegowinie. Dlaczego nie ;) Tylko jak się do tego przygotować?

Bezpieczeństwo

Czy Bośnia i Hercegowina jest bezpieczna? Tak! Przez cały pobyt nie mieliśmy żadnej przykrej sytuacji. Nikt nie chciał nam ukraść naszego zdecydowanie wyglądającego na nowy samochodu, ani nie chciał okraść nas nawet w nocy w Sarajewie. Jedyne, o czym trzeba pamiętać to żeby pod żadnym pozorem nie zbaczać z wyznaczonych dróg, szlaków i nie wchodzić do opuszczonych budynków. Dlaczego? Miny. Po ostatniej wojnie domowej toczącej się w latach 1992-1995 część kraju nadal jest zaminowana. Trudno odnaleźć niewypały rozlokowane losowo przez partyzantów. Jeśli nie pchamy się tam gdzie nie wolno to nic się nam nie stanie.

Wojna

Skoro już o wojnie mowa to nie sposób zwiedzać Bośni i Hercegowiny w oderwaniu od jej wojennej historii. To było w końcu tak niedawno. Kiedy ja beztrosko bawiłam się lalkami moi bośniaccy rówieśnicy bali się czy dożyją jutra. Zwiedzałam wiele miejsc naznaczonych historią różnych wojen, ale to właśnie podziurawione kulami budynki Sarajewa i Mostaru sprawiały, że chciało mi się płakać. Dlaczego, akurat tam? Bo nigdy nie zrozumiem jak można zastrzelić sąsiada tylko, dlatego, że wyznaje inną religię czy należy do innej grupy etnicznej. W Bośni i Hercegowinie mijamy na ulicy ludzi, którzy mają po 40 czy 50 lat i zastanawiamy się czy to oni strzelali czy do nich strzelano. Czy ta kobieta przeżyła któryś z obozów gwałtów, czy udało się jej uniknąć tego piekła? To “ludzie ludziom zgotowali ten los”.

Religia

Bośni i Hercegowina to kraj w większości muzułmański. Daje nam to możliwość zwiedzania przepięknych meczetów oraz odwiedzenia, rzadko spotykanych w naszej części Europy, muzułmańskich cmentarzy. Zaskoczona byłam, że niektóre z nekropolii znajdowały się niemal w ogródkach domów mieszkalnych, ponieważ odgrodzone były jedynie lichym płotem.

Waluta

W Bośni i Hercegowinie posługujemy się marką. W Krakowie istnieje tylko jeden kantor gdzie można ją kupić- ul. Grodzka 61. My pojechaliśmy do Bośni z euro i odkryliśmy tam fenomenalną rzecz. W każdym kantorze, w każdym mieście kurs wymiany euro na marki jest ten sam. Zawsze niezmienny.

Ceny

Podobne jak w Polsce. Bośnia i Hercegowina jest raczej biednym krajem, który dopiero wstaje z popiołów wojny.

Język

Po angielsku dogadamy się czasem. Zazwyczaj kelner (w tym zawodzie pracują tam tylko mężczyźni- dziwne) na wszystko powie nam “ok, ok”, ale i tak zrobi po swojemu, bo nie zrozumiał. Mówienie po polsku przynosi podobny skutek. Po słowacku również. Najlepiej wychodziło połączenie tych trzech języków plus pokazywanie na migi.

Ludzie

Mili, życzliwi, mega pomocni z sercem na dłoni.

Transport

Tego lata przetestowaliśmy naszego Nissana Qashqai na bośniackich drogach. Jeśli ktokolwiek będzie Was straszył “bałkańskim stylem jazdy” nie wierzcie mu. W Bośni kierowcy jeździli może nieco szybciej i głośniej (klakson musi być) niż w Polsce, ale tragedii nie było. Tak samo, jeśli chodzi o drogi. Nasłuchaliśmy się opinii o ich tragicznym stanie, ale w Bieszczadach można znaleźć dużo gorsze. Jeśli nie wybierzecie się na wodospad Skakavac to nawet nie zauważycie różnicy między polskimi a bośniackimi drogami.

Jeśli się wybierzecie… cóż. Wtedy poczujecie dreszczyk emocji widząc dróżkę, na której ledwo zmieściłby się skuter, ogromną skarpę po prawej, ścianę po lewej, a z naprzeciwka pojedzie suw większy niż Nissan. Przeżyliśmy, ale bez napędu na 4 koła i wysokiego zawieszenia ani rusz na wodospad.

Przepisy ruchu drogowego

W Bośni i Hercegowinie prowadzonych jest mnóstwo kontroli drogowych, dlatego lepiej jechać przepisowo, zapoznać się z obowiązującymi przepisami i koniecznie pamiętać o wyrobieniu zielonej karty. Czyli ubezpieczenia OC, które działa poza Unią Europejską. Tak, Bośnia nie jest w Unii, ani nawet w NATO.

 Przekraczanie granicy

Skoro Bośnia i Hercegowina nie należy do UE konieczny będzie paszport. Kontroli na granicy nie mieliśmy żadnej, a spodziewaliśmy się zwłaszcza opuszczając terytorium Bośni, ponieważ obowiązują limity alkoholu, który można wywieźć. Sprawdzania nie było, a my żałowaliśmy, że nie kupiliśmy więcej rakiji.

Podsumowując, samodzielna organizacja wycieczki objazdowej po Bośni i Hercegowinie nie stanowi ogromnego wyzwania. Trzeba pamiętać o kilku przepisach i zasadach bezpieczeństwa i tyle wystarczy, aby cieszyć się pięknem tego kraju. Gwarantuje Wam, że takich widoków jadąc od jednego miasteczka do drugiego nigdy nie widzieliście i nigdy potem nie zobaczycie.